Poradnia dietetyczna

SuperSlim

  

Zdrowotne właściwości otrębów

Otręby to otoczki zbóż pszenicy, żyta czy owsa. Dzięki wysokiej zawartości błonnika pokarmowego wspomagają odchudzanie. Regulują one pracę układu pokarmowego. Zawierają w sowim składzie związki mineralne i witaminy z grupy B oraz sole mineralne – selen, cynk i chrom. Działają jak superekipa sprzątająca, która oczyszcza jelita ze wszystkich pozostałości. Dają uczucie sytości, usprawniają wypróżnianie. Udowodniono również, że przeciwdziałają chorobom układu pokarmowego (nowotworom jelita grubego i żołądka). Otręby pszenne ze względu na dużą zawartość błonnika oraz małą ilość cukrów przyswajanych wraz z ich spożyciem, przede wszystkim aktywizują metabolizm. Wraz z wodą i składnikami przemiany materii usuwane są podczas wypróżniania. Z kolei otręby owsiane są lepiej przyswajalne. Różnią się tym od otrąb pszennych, że są rozpuszczalne w wodzie, przez co ulegają rozkładowi, a właściwie rozpuszczeniu. Jednak mają tę zaletę, jakiej nie posiadają otręby pszenne, że obniżają poziom cholesterolu we krwi.

 

 

Opis: otręby

 

Otręby należy wprowadzać do diety stopniowo. Wraz z nimi należy wzbogacić dietę o płyny. Zbyt duża ilość otrębów prowadzi do bólu brzucha i wzdęć. Jednorazowo za duże spożycie grozi kłopotliwymi długotrwałymi zaparciami.

 

Otręby mogą być zjadane zarówno na sucho, jak również stanowić dodatek do zup, kefiru, mleka, czy sosów. Dobrze smakują również z warzywami i owocami. Wiele osób dodaje je również do sałatek.

Pamiętaj, że w przypadku zespołu jelita drażliwego, przewlekłych biegunek otręby nie są wskazane.


Dietetyk kliniczny mgr Kinga Kuśka

 _____________________________________________________________________________


Interakcje leków stosowanych w leczeniu chorób układu sercowo–naczyniowego z żywnością


        W celu uniknięcia interakcji leków z żywnością bardzo istotne znaczenie ma uważne czytanie ulotek dołączonych do opakowania leku. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy dopytać lekarza lub farmaceutę. Leki należy zawsze popijać wadą. Nawet kawa czy herbata może zaburzyć wchłanianie leku lub nasilić jego działanie. Nie należy zażywać leku wraz z posiłkiem, ani nie przyjmować go tuż przed, w trakcie lub tuż po jedzeniu (chyba że zaleci to lekarz), ponieważ może to zmienić działanie leku. Leki miesza się zawsze w zimnych napojach (zimna woda), gdyż wysoka temperatura może zaburzyć jego działanie. Jeśli posiłek zaburza działanie leku, najlepiej jest go zażyć 1-2 godz. przed lub 2 godz. po posiłku. Nie można przyjmować preparatów witaminowo-mineralnych w tym samym czasie co leki, ponieważ mogą one zaburzać ich wchłanianie. Żadnego leku nie można zażywać wraz z napojami alkoholowymi.



 

Leki stosowane w chorobach układu sercowo–naczyniowego:

 

a) Blokery kanału wapniowego:

 

Sok grejpfrutowy- zawarte w nim flawonoidy: naringenina, kwercetyna, kampferol; furanokumaryny: 6,7-dihydroxybergamottyna wchodzą w interakcje z lekami z grupy blokerów kanału wapniowego, do których zalicza się: Amlodipina, Felodypina, Nifedypinae, Nimodypina, Nitrendipina, Werapamil. Sok z grejpfruta wpływa na zmniejszenie metabolizmu i wzrost stężenia leku we krwi. Konsekwencją spożywania soku z grejpfruta przez pacjentów zażywających leki z tej grupy jest spadek ciśnienia tętniczego krwi, zaczerwienienie twarzy i ból głowy.

 

b) Diuretyki pętlowe:

 

Lukrecja- którą zawiera glicyryzyna obecna np. w cukierkach, herbatkach i tabletkach
wykrztuśnych wchodzi w interakcje z lekami z grupy diuretyków pętlowych, do których zalicza się: Furosemid. Lukrecja działa synergistycznie z diuretykami pętlowymi nasilając wydalanie potasu przez nerki. Konsekwencją spożywania lukrecji przez pacjentów zażywających leki z tej grupy jest: osłabienie, skurcze i bóle mięśni, porażenia, zaburzenia, rytmu serca, zatrzymanie, krążenia.

 

  c. Inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE):

 

Sole potasowe, zawarte w substytutach soli i NaCl oraz soki pomidorowe w dużych ilościach wchodzą w interakcje z lekami z grupy ACE, do których zalicza się: Chinapryl, Enalapryl, Kaptopryl. Połączenie leków z solami potasowymi i dużą ilością soku pomidorowego powoduje wzrost stężenia potasu we krwi. Konsekwencją spożywania ich przez pacjentów zażywających leki z tej grupy jest: zaburzenia rytmu serca, blok i zatrzymanie czynności serca, zaburzenia czucia w kończynach, bóle głowy, osłabienie mięśni, senność, splątanie.

 

 d. Glikozydy nasercowe:

Błonnik zawarty np. w otrębach i płatkach owsianych wchodzi w interakcje z lekami z grupy glikozydów nasercowych, do których zalicza się: Metyldigoksyna i Digoksyna. Połączenie leków z błonnikiem zmniejsza ich wchłanianie z przewodu pokarmowego. Konsekwencją spożywania dużej ilości błonnika przez pacjentów zażywających leki z tej grupy jest: brak lub zmniejszenie efektu terapeutycznego w wyniku zmniejszenia stężenia leku we krwi.

Lukrecja- którą zawiera glicyryzyna obecna np. w cukierkach, herbatkach i tabletkach
wykrztuśnych wchodzi w interakcje z lekami z grupy glikozydów nasercowych, do których zalicza się: Metyldigoksyna i Digoksyna. Połączenie lukrecji wraz z lekami powoduje: zwiększenie wydalanie potasu, hipokaliemia (obniżenie stężenia potasu we krwi) powoduje zwiększenie toksycznego działania glikozydów naparstnicy na mięsień sercowy. Konsekwencją tego jest: zwolnienie czynności serca i inne poważne zaburzenia rytmu serca.


Dietetyk kliniczny mgr Kinga Kuśka

_________________________________________________________________


Co można jeść przy cukrzycy ?

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa cukrzycę, jako grupę chorób charakteryzujących się hiperglikemią, wynikającą z defektu wydzielania i/lub działania insuliny. Hiperglikemia związana jest z: uszkodzeniem, zaburzeniami czynności  i niewydolnością różnych narządów, w szczególności narządu wzroku, układu moczowego, sercowo-naczyniowego. Zgodnie z wytycznymi WHO cukrzycę dzielimy na cztery typy:

 

jest to cukrzyca typu 1 i 2, inne określone typy cukrzycy oraz cukrzyca ciężarnych.

 

Opis: co można jeść przy cukrzycy

 

Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego dieta stosowana  u chorego na cukrzycę typu 2 nie powinna różnić się od podstawowych zasad żywienia zalecanych dla osoby zdrowej. Sposób odżywiania danej osoby powinien być tak dobrany, aby pokrywać ilościowe i jakościowe zapotrzebowanie organizmu człowieka. Dieta powinna dostarczyć wszystkich niezbędnych składników pokarmowych. Musi ona uwzględniać wpływ poszczególnych składników pokarmowych na przemianę węglowodanów. Dieta powinna dostarczyć taką ilość kalorii, która zapewnia utrzymanie lub uzyskanie prawidłowej masy ciała przez pacjenta. Jadłospis musi być tak skomponowany, żeby zapobiegał występowaniu ostrych powikłań cukrzycowych takich jak np. hipoglikemii poinsulinowej, kwasicy hiperosmotycznej, kwasicy ketonowej.

 

Jadłospis powinien być oparty na produktach o niskim indeksie glikemicznym (IG). IG jest wskaźnikiem, za pomocą, którego systematyzuje się produkty spożywcze według ich wpływu na wartość glikemii poposiłkowej.  Dzielimy produkty spożywcze na 3 kategorie. Są to produkty o niskim IG, do których zaliczamy: owoce  takie jak: agrest, borówki, śliwki, pomarańcze, pigwa, nektarynki, jabłko, granat, figi świeże, brzoskwinie, pomelo, morele świeże, mandarynki, gruszka, grejpfrut, wiśnie, truskawki, maliny, jeżyny, warzywa takie jak: bakłażan, brukiew, dynia, groszek zielony, marchew, awokado, brukselka, cebula, cukinia, cykoria, fasolka szparagowa, grzyby, kalafior, kapusta, koper, ogórek, oliwki, papryka, por, rzodkiewka, sałata, seler, szczaw, szpinak, czosnek, pomidory, biała fasola, produkty zbożowe takie jak: wasa, dziki ryż, makaron chiński (sojowy lub z fasoli mung), mąka sojowa oraz sok pomidorowy, przecier pomidorowy, jogurt odtłuszczony, twaróg odtłuszczony, dżem słodzony sokiem owocowym.  Produkty o średnim IG, to owoce takie jak:  figi suszone, śliwki suszone, ananas, banany niedojrzałe, winogrono (zielone i czerwone), żurawina, kiwi, mango, warzywa takie jak:  bób niedojrzały/niegotowany, fasola z puszki, zielony groszek z puszki (bez cukru), produkty zbożowe takie jak: kasza gryczana, makaron z mąki razowej – al dente, otręby (owsiane i pszenne), pumpernikiel (bez cukru, słodu i miodu), płatki owsiane, chleb żytni, ryż basmati i  brązowy, chleb orkiszowy, musli (niesłodzone), oraz  sok marchwiowy, sok grejpfrutowy (niesłodzony), sok pomarańczowy (świeży, niesłodzony), jabłkowy sok (niesłodzony), sok ananasowy (świeży niesłodzony ),  sok żurawinowy ( niesłodzony). Produkty o wysokim IG, których powinniśmy unikać to takie, do których zaliczamy owoce takie jak:  brzoskwinie z puszki, papaja, banany dojrzałe, melon, morele z puszki, ananas z puszki, rodzynki, daktyle suszone, arbuz, warzywa takie jak: buraki gotowane, kukurydza, ziemniaki gotowane, dynia, kabaczek, bób gotowany, marchew gotowana, rzepa, brukiew (gotowana), seler gotowany (korzeń), produkty zbożowe takie jak: czerwony ryż, spaghetti (ugotowane na miękko),ryż długoziarnisty, kasza manna, chleb „razowy” (z białej mąki), kuskus, bagietka, biały ryż, biszkopt, bułki, chleb ryżowy, ,kasza jęczmienna, mąka kukurydziana, makaron z białej mąki, sucharki, biała mąka, płatki kukurydziane, chleb z białej mąki, mąka ziemniaczana, mąka ryżowa oraz ketchup, musztarda (z cukrem), nutella, sok winogronowy (niesłodzony), sok z mango (niesłodzony),kakao słodzone/czekolada (ekspresowe), lody słodzone cukrem, majonez z cukrem, miód, dżem z cukrem, musli (z cukrem, miodem itp.), napoje (słodzone), piwo.  Na wartość IG wpływa rozdrobnienie i przetworzenie produktów spożywczych – im są one bardziej rozdrobnione i przetworzone, tym mają wyższą wartość IG.

 

Dieta chorego na cukrzycę powinna składać się z 5 do 7 posiłków w ciągu dania. Przerwy pomiędzy posiłkami powinny wynosić od 2 do 3 godzin. W jadłospisie należy zastępować tłuszcze zwierzęce tłuszczami roślinnymi. Dieta powinna być bogata błonnik pokarmowy. Należy również pamiętać  o zapewnieniu odpowiedniej ilości płynów ( minimum 2 litry na dobę). Zalecane metody obróbki termicznej potraw to gotowanie w wodzie, gotowanie na parze, grillowanie i pieczenie w foli.

 

Jadłospis powinien zawierać wyliczone wymienniki węglowodanowe (WW). WW jest to podstawowa wartość obliczeniowa, która mówi, że odpowiednia ilość produktów spożywczych, które zawierają tę samą ilość węglowodanów są między sobą wymienialne. Jeden wymiennik węglowodanowy ma wartość 10 gram węglowodanów,  (np. jeden wymiennik zawiera cienka kromka pieczywa razowego). WW ułatwiają urozmaicanie diety pacjenta przez wprowadzanie różnych produktów przy jednoczesnym utrzymaniu na pożądanym stałym poziomie zawartości węglowodanów  w poszczególnych posiłkach. Obliczanie ilości WW przez chorego na cukrzycę pomaga uniknąć gwałtownych skoków poziomu glukozy we krwi. Ilość WW spożywanych przez pacjenta ustala lekarz lub dietetyk sugerując się: wynikami pomiaru glukozy we krwi, aktywnością fizyczną pacjenta, chorobami współtowarzyszącymi w przebiegu cukrzycy. Wykorzystując WW podczas układania jadłospisu należy obliczyć, jakie produkty i w jakich ilościach pacjent powinien spożywać w poszczególnych posiłkach, tak, aby zapewnić organizmowi optymalną ilość węglowodanów. W celu wykonania tych obliczeń konieczne jest używanie wagi kuchennej oraz korzystanie z tabeli przeliczeniowej.

 

Utrata każdego zbędnego kilograma u pacjenta z cukrzycą typu 2 powoduje obniżenie poziomu glukozy we krwi i przynosi poprawę stanu zdrowia chorego. Leczenie dietetyczne cukrzycy powinno być rozpoczęte od normalizacji masy ciała pacjenta. Z diety wykluczamy słodkie napoje, które są bogatym źródłem cukrów prostych i zbędnych kalorii. Zakazane jest podjadanie miedzy posiłkami. Spożywane posiłki należy doprowadzić do mało obfitej ilości podawanej często.

 

Regularny wysiłek fizyczny wspomaga utratę zbędnych kilogramów, również zwiększa wrażliwość komórek mięśni na insulinę oraz działa zapobiegawczo przeciwko dalszemu postępowi choroby niedokrwiennej serca, nadciśnieniu tętniczemu, hiperlipidemii, a także hamuje wzrost krzepliwości krwi. Każda planowana forma aktywności fizycznej wybierana przez chorego powinna być bezwzględnie skonsultowana z lekarzem. Zaplanowany wysiłek fizyczny trzeba, zabezpieczyć 2 do 3 godzin przed jego rozpoczęciem, poprzedzając go spożyciem dodatkowego posiłku w celu zapobiegania wystąpieniu hipoglikemii powysiłkowej. Wysiłek fizyczny powinien być wprowadzany stopniowo do rozkładu dnia codziennego np. codzienna gimnastyka. Początkowy zalecany czas ćwiczeń to 10 do 15 minut, następnie można go stopniowo wydłużać o kilka minut.


Dietetyk kliniczny mgr Kinga Kuśka

_____________________________________________________________________________________



Walka o mocne kości - osteoporoza a dieta

 

     Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje osteoporozę jako metaboliczną chorobę szkieletu, charakteryzującą się zaniżoną w stosunku do normalnej masą kości i zaburzoną jej mikroarchitekturą, wiodącą do wzmożonej łamliwości kości.



 

     W okresie szybkiego tempa budowy masy kostnej szczególnie ważne jest zapewnienie optymalnych warunków do prawidłowego przebiegu procesów przebudowy. Szczytowa masa kostna (najwyższa osobnicza masa kości) jest osiągana w drugiej (szkielet osiowy) lub trzeciej (szkielet obwodowy) dekadzie życia. Następnie, po kilkuletnim okresie stabilizacji, rozpoczyna się fizjologiczny proces utraty masy kostnej, co jest nieodłącznie związane z procesem starzenia się organizmu.

 

     Masę kostną obniża nadmiar w diecie białka, witaminy A, sodu, kofeiny, alkoholu, palenie tytoniu i wskaźnik Body Mass Index – BMI < 18,5. Natomiast pozytywnie wpływa odpowiednie z zapotrzebowaniem organizmu spożycie wapnia, magnezu, witaminy D, witaminy C, witaminy K, a także zapewnienie właściwych proporcji między wapniem i fosforem oraz obecność izoflawonoidów w diecie.

 

     Bardzo ważne znaczenie w leczeniu żywieniowym i zapobieganiu osteoporozie ma odpowiednia podaż wapnia w diecie. W razie niedoboru wapnia w jadłospisie organizm pobiera wapń z kości. Rola wapnia jako krytycznego czynnika żywieniowego w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy jest nie do przecenienia. Najbardziej wartościowym źródłem wapnia w diecie jest mleko i produkty mleczne. Również dobrymi źródłami wapnia są konserwy rybne zawierające kościec (sardynki, szproty), jaja, kasze różnoziarniste, nasiona roślin strączkowych, warzywa liściaste, orzechy, kakao.

 

      Dieta powinna być bogata w pełnowartościowe białko, węglowodany o niskim indeksie glikemicznym oraz wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Białko powinno stanowić 10-15% wartości kalorycznej diety, tłuszcz 15-30%, a węglowodany 55-75%.WNKT 0,89-29,81g, cholesterol <300mg, błonnik pokarmowy 25- 34g. Dieta powinna zawierać odpowiednią ilość witaminy D, której źródłem są mleko i jego przetwory. Zalecana ilość to 5µg/dobę. Zalecana ilość białka to około 1,2g na kilogram masy ciała. Potas podaje się w ilości powyżej 350mg. Jego źródłem są warzywa i owoce, zwłaszcza suche nasiona roślin strączkowych, ziemniaki gotowane i pieczone w łupinach, zielona pietruszka, seler, marchew, pomidor, kapusta, banany, śliwki, porzeczki, suszone owoce. Magnez w ilości powyżej 300mg, którego źródłem w diecie są suszone nasiona roślin strączkowych, otręby pszenne i ryżowe, warzywa liściaste i kapusta, chleb razowy, orzechy. Wapń podaje się w ilości 1000mg. Zalecany stosunek wapnia do fosforu w diecie od 1,5:1 do 1:1. Optymalnie 700mg.

Dietetyk kliniczny mgr Kinga Kuśka

_____________________________________________________________________________

Kiedy chleb szkodzi? Celiakia

Choroba trzewna (celiakia) jest trwałą nietolerancją glutenu, białka zawartego w ziarnach pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa.  Jest to trwająca przez całe życie autoimmunologiczna choroba o podłożu genetycznym. Pod wpływem glutenu dochodzi do zaniku kosmków jelita cienkiego. Na skutek choroby dochodzi do upośledzenia wchłaniania pokarmów, co prowadzi do występowania różnorodnych objawów klinicznych. Może ona objawić się w każdym wieku. Jej objawy bardzo często błędnie  uznawane są za zespół jelita nadwrażliwego lub wręcz bagatelizowane. Badania ostatnich lat wskazują, że zarówno w Europie, jak i na innych kontynentach częstość występowania celiakii jest znacznie wyższa niż dotychczas przypuszczano i może wynosić 1:200 lub nawet 1:100 osób.

Opis: Celiakia

Celiakia

Jedynym sposobem leczenia celiakii jest ścisła dieta bezglutenowa stosowana przez całe życie. Obecnie dieta ta nie jest trudna do przestrzegania. Na rynku dostępnych jest mnóstwo produktów spożywczych oznaczonych jako bezglutenowe

(znak przekreślonego kłosa).

Opis: Celiakia

Celiakia

     Z jadłospisu należy wykluczyć produkty spożywcze zwierające pszenicę, orkisz, kamut, pszenżyto, żyto, jęczmień, kuskus i owies (z wyjątkiem specjalnego owsa bezglutenowego) oraz wszystkie wyroby z ich dodatkiem. A zatem gluten zwierają na pewno maki z wyżej wymienionych zbóż, płatki, kasze, pieczywo i panierki, produkty mleczne z ziarnami zbóż, słód jęczmienny (bardzo często jest on dodawany do odtłuszczonych jogurtów owocowych), kawa zbożowa, kakao owsiane, piwo, sos sojowy, proszek do pieczenia. Poza tym gluten mogą zwierać również zwykłe płatki kukurydzane, produkty sojowe, wędliny i dania gotowe, nabiał- w szczególności typu light, sosy, dressingi, majonezy, słodycze, lody, chipsy, cukier waniliowy, mieszanki przypraw, leki i suplementy diety.

Co zatem możemy jeść?

     Co zatem możemy jeść? Ryż, kukurydzę, soję, grykę, proso, teff, amarantus, quinoa, mąki, kasze i płatki ze zbóż naturalnie bezglutenowych (np. kasza jaglana, gryczana). W Polsce kasza gryczana i jaglana dostępna w sprzedaży ogólnej bardzo często jest zanieczyszczona glutenem podczas procesu technologicznego, dlatego należy kupować je w sklepach ze zdrową żywnością. Wszystkie produkty np. maki, pieczywo, makrony oznaczone jako bezglutenowe. Mięso należy zawsze kupować nieprzetworzone. Wędliny najlepiej wykonywać samemu ze świeżego mięsa np. schab pieczony w piekarniku pokrojony na kanapki, zamiast kupionego w sklepie, zamiast wysoko przetworzonej polędwicy kanapkowej. Ryby, jaja, mleko, kefir, maślanki, jogurty naturalne, ser biały nieprzetworzony. Twarożki można przygotowywać samemu w domu dojąc do nich odrobinę jogurtu lub śmietany, świeże warzywa lub owoce i doprawiając do smaku. Kiedy  zmiksujemy taki twarożek w blenderze powstanie nam smaczny serek kanapkowy. Z jogurtu naturalnego możemy samemu przygotować owocowy słodząc go np. miodem i dodając do niego drobno pokrojonego banana. Wskazane są:  masło, smalec, oliwę z oliwek, margarynę, oleje roślinne, świeże warzywa i owce, warzyw strączkowe, ziarna słonecznika, pestki dyni, siemię lniane, orzechy itd., miód, dżemy, cukier, herbata, kawa naturalna, soki owocowe, alkohole wysokoprocentowe (wódki czyste), wino, sól, pieprz, zioła, jednoskładnikowe przyprawy, ocet, proszek do pieczenia bezglutenowy, soda spożywcza.

 

W przypadku nieprzestrzegania diety lubnieświadomego wprowadzania wraz z pożywieniem nawet niewielkich ilości glutenu, może dojść do wyniszczenia organizmu, a u niektórych osób do powikłań, z których najcięższą formą są nowotwory (np. chłoniak jelita cienkiego)


Dietetyk kliniczny mgr Kinga Kuśka

_____________________________________________________________________________


Dieta ubogo-purynowa jedną z metod leczenia dny moczanowej

 

      Dna moczanowa, zwana także skazą moczanową lub podagrą, to rodzaj zapalenia stawów spowodowany nadmiernym stężeniem kwasu moczowego we krwi. Powstaje ona na skutek zaburzeń przemiany materii, a dokładniej nieprawidłowości katabolizmu puryn. Przyjmuje się, że u zdrowej kobiety stężenie kwasu moczowego we krwi powinno mieścić się w granicach 150-340 μmol/l, a u mężczyzny 200-420 μmol/l. Przy stężeniu kwasu moczowego ponad 9 mg/dl w surowicy w 80% przypadków należy spodziewać się wystąpienia klinicznych objawów dny i moczanowego zapalenia stawów.

 


      Leczenie polega na dążeniu do obniżenia stężenia kwasu moczowego we krwi. Dieta polega na wykluczeniu produktów spożywczych bogatych w puryny oraz aminokwasów metabolizowanych do nich. W diecie tej należy ograniczyć podaż tłuszczu o połowę. Powinien on stanowić maksymalnie 15% dziennego zapotrzebowania energetycznego. Zwiększamy ilość węglowodanów w jadłospisie, ponieważ wzmagają one wydalanie moczanów. Oznacza to że zwiększamy spożycie ilości dozwolonych warzyw i owoców. Należy podawać je w postaci gotowanej, surówek i soków. Ostatni posiłek, powinien być spożyty nie później niż 4 godziny przed snem. W okresie napadów objawów dny moczanowej wskazana jest dieta bezmięsna. Najlepsze efekty daje dieta płynna lub kleikowo- owocowa. Mięso podaje się w ograniczanej ilości- około 50g na dobę i tylko gotowane w dużej ilości wody.

 

      Zakazane są nasiona roślin strączkowych tj. groch, fasola, soczewica, rabarbar, kukurydza,szczaw, szpinak, grzyby, kawa naturalna, herbata czarna, kakao wywary z kości i mięsa, esencjonalne rosoły, galarety mięsne i rybne, konserwy mięsne i rybne, ryby z rodzin śledziowatych (sardynki, szproty, śledzie), tłuste ryby (takie jak: węgorz, łosoś, sum, tołpyga, śledź, szprot bałtycki, makrela), podroby w szczególności wątroba, nerki, sery białe tłuste, podpuszczkowe, pleśniowe i topione, tłuszcze zwierzęce (łój, słonina, boczek), ostre przyprawy, marynaty, pieprz, musztarda. Staramy się unikać również pora, papryki, kalafiora, brukselki. Zalecanymi technikami sporządzania posiłków są: gotowanie, duszenie bez obsmażania i pieczenie, przy czym mięso powinno gotować się w dużej ilości wody. Niewskazane są potrawy smażone, pieczone i duszone metodą tradycyjną.

 

      W diecie zalecane są: mięso w ograniczonych ilościach, takie jak: wołowina, wieprzowina, kura, ryby: sandacz, dorsz, mintaj, pstrąg, mleko, napoje fermentowane mleczne (kefir, jogurt, maślanka, mleko acidofilne), sery białe chude (twarogowe), masło (małe ilości), śmietana (małe ilości), które w przypadku hiperlipidemii są zabronione, owoce, warzywa kapustne z wyjątkiem brokułów, pomidory, chrzan, produkty zbożowe, głównie ryż, miód, dżemy, marmolady – są zabronione w przypadku cukrzycy i/lub hipertriglicerydemii, soki owocowe, herbaty ziołowe i owocowe, wody mineralne i alkaliczne.

 

      Należy także dążyć do utrzymywania stabilnej masy ciała, a także zrezygnować z alkoholu, który powoduje kwasicę mleczanową, przez co może wywołać atak dny. Ponadto należy spożywać odpowiednią ilość płynów - około 3 litrów na dzień, aby ułatwić eliminację kwasu moczowego przez układ moczowy.

 

Dietetyk kliniczny mgr Kinga Kuśka

_______________________________________________________________________________________________________________________

Jak zmniejszyć cholesterol?

Obecnie uważa się, że stężenie cholesterolu całkowitego we krwi powyżej 200 mg/dl zwiększa ryzyko zachorowania na chorobę wieńcową. Samo pojęcie hipercholesterolemii odnosi się  nie tyle do zwiększonego stężenia cholesterolu całkowitego, ile do cholesterolu w frakcji LDL równego lub przekraczającego 130 mg/dl. Za stan optymalny uważa się stężenie LDL poniżej 100 mg/dl.

Opis: Jak poskromić cholesterol?

Jak poskromić cholesterol?

Redukcja masy ciała u osób z otyłością o 10 kg wpływa na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi i stężenia glukozy we krwi oraz poprawia profil lipidowy, co wyraża się zmniejszeniem stężenia trójglicerydów o około 30% , cholesterolu całkowitego o 10% , cholesterolu LDL o 15% oraz zwiększeniem stężenia cholesterolu HDL o 8%.

Osoby z nadwagą i otyłością  swoją „walkę” z hipercholesterolemią powinny rozpocząć od redukcji nadmiernej masy ciała. W przypadku gdy mimo normalizacji masy ciała stężenie cholesterolu we krwi nadal jest zbyt wysokie należy wprowadzić dietę hipolipemiczną.  Natomiast, gdy dieta stosowana przez okres 3-6 miesięcy nie przynosi efektów, należy wprowadzić leczenie farmakologiczne.

Dieta powinna ograniczać spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych. Ich źródłem są tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, a w szczególności tłuszcz mleczny. Z jadłospisu obowiązkowo wykluczamy smalec, łój, masło, słoninę, tłuste mięso ( baranina, wieprzowina- okazjonalnie dozwolony jest chudy schab pieczony w piekarniku lub  gotowany na parze), tłusty drób (gęsi, kaczki), śmietanę, tłuste sosy, zabielacze do kawy. Ograniczamy również spożycie izomerów trans, a zatem unikamy margaryn twardych typu palma, tłuszczów cukierniczych (gotowych kupowanych w sklepach słodyczy) i tłuszczu używanych do pieczenia w przemyśle spożywczym.


Dietetyk kliniczny mgr Kinga Kuśka

_______________________________________________________________________________________________________________________

Owsianka - właściwości odchudzające i zdrowotne.


Płatki owsiane są doskonałym źródłem energii. Ziarno owsa wśród wszystkich zbóż j jest najbogatszym źródłem białka oraz wyposażone jest w najlepszy zestaw aminokwasów. Płatki owsiane połączone z mlekiem, lub jogurtem są bogatym źródłem witaminy B1 i kwasu pantotenowego witaminy B6, błonnika, magnezu, selenu. W rankingu najzdrowszych pokarmów świata owsianka zajmuje 3 miejsce, tuż za owocami palmy acai i czosnkiem.




Owsianka spożywana na śniadanie, to idealne dietetyczne danie. Możemy do niej dodać owoce suszone i świeże, 2-3 kostki czekolady, warzywa, ziarna i zawsze będzie smaczna. Owsianka może być przygotowywana na słono lub słodko zależnie od upodobań kulinarnych danej osoby.

Do owsianky warto dodawać otręby, które posiadają szereg właściwości zdrowotnych. Otręby to otoczki zbóż pszenicy, żyta czy owsa. Dzięki wysokiej zawartości błonnika pokarmowego wspomagają odchudzanie. Regulują także pracę układu pokarmowego. Zawierają w sowim składzie związki mineralne i witaminy z grupy B oraz sole mineralne – selen, cynk i chrom. Działają jak super ekipa sprzątająca, która oczyszcza jelita ze wszystkich pozostałości. Dają uczucie sytości, usprawniają wypróżnianie. Udowodniono również, że przeciwdziałają chorobom układu pokarmowego (nowotworom jelita grubego i żołądka).

Otręby pszenne ze względu na dużą zawartość błonnika oraz małą ilość cukrów przyswajanych, wraz z ich spożyciem, przede wszystkim aktywizują metabolizm. Wraz z wodą i składnikami przemiany materii usuwane są podczas wypróżniania. Z kolei otręby owsiane są lepiej przyswajalne. Różnią się tym od otrąb pszennych, że są rozpuszczalne w wodzie, przez co ulegają rozkładowi, a właściwie rozpuszczeniu. Jednak mają tę zaletę, jakiej nie posiadają otręby pszenne, że obniżają poziom cholesterolu we krwi.

Otręby należy wprowadzać do diety stopniowo. Wraz z nimi należy wzbogacić dietę o płyny. Zbyt duża ilość otrębów prowadzi do bólu brzucha i wzdęć. Jednorazowe zbyt duże spożycie grozi kłopotliwymi długotrwałymi zaparciami.

Pamiętaj, że w przypadku zespołu jelita drażliwego, przewlekłych biegunek otręby nie są wskazane.


Dietetyk kliniczny mgr Kinga Kuśka

_______________________________________________________________________________________________________________________

Kasza- dlaczego wart ją jeść

Kasze poza tym, że są bardzo zdrowe są również bardzo smaczne. Niestety częściej wybieramy jako dodatek do obiadu ziemniaki, ryż lub makaron. A szkoda. Kasze świetnie pasują do drugiego dania, zup ale również mogą stanowić podstawę dania. Korzyści jedzenia kasz jest wiele, śmiało można powiedzieć, że pod względem odżywczym przewyższają ziemniaki, makarony i ryż. Kasze wzbogacają naszą dietę w witaminy B1,B2,E oraz kwas foliowy, są żródłem takich składników mineralnych jak magnez, potas, zelazo, selen, cynk. Poza wysoką wartością odżywczą kasza jest niskokaloryczna i sycąca, więc jak najbardziej powinna stanowić stały element diety u osób planujących zredukować masę ciała.

 

Opis: kasza

Ze względu na duży wybór rodzaju kasz każdy znajdzie kaszę odpowiednią dla siebie. Ludzie zdrowi mogą spożywać wszystkie rodzaje kasz. Osobom cierpiącym na choroby przewodu pokarmowego

Jak wrzody czy nieżyt żołądka i jelit oraz refluks zaleca się jedzenie kasz łatwo strawnych, czyli takich które zawierają mniejszą ilość błonnika pokarmowego. Są to drobne kasze jak manna, jaglana, kuskus. Osobom chorującym na cukrzycę zaleca się jadanie gruboziarnistych kasz o niskim indeksie glikemicznych. Tu sprawdzi sie zdecydowanie najlepiej kasza gryczana, ale śmiało można również polecić kaszę jeczmienne. Osoby zmagające się z celiaklią lub nietoleranją glutenu mogą jadać kaszę naturalnie nie zawierające glutenu czyli jaglaną, gryczaną i kukurydzianą oznaczoną na opakowaniu symbolem przekreślonego kłosa (mamy wtedy pewność, że dana kasza nie jest zanieczyszczona glutenem).

 

Na zachętę na kolejny obiad polecam przygotowanie pysznego, niskokalorycznego dania, którego podstawę stanowi właśnie kasza. Smacznego i na zdrowie!

Kasza jaglana z suszonymi pomidorami i serem feta.

Składniki na 1 porcję: 60g kaszy jaglanej, 150ml wody, 60g suszonych pomidorów ze słoika, 50g sera feta , 1 łyżeczka oliwy z oliwek 4g, łyżeczka posiekanego szczypiorku, 15g pestek dyni lub słonecznika, sok z cytryny, sól, pieprz.

Sposób przygotowania: Kaszę wypłukać i zalać w garnku świeżą wodą. Doprawić odrobiną soli i pieprzu (najlepiej świeżo mielonego). Dodać oliwę, przykryć i gotować kaszę około 13-15 minut. Ugotowaną kaszę przełożyć do miski i wymieszać. Na suchej patelni teflonowej uprażyć pestki dyni lub słonecznik. Dodać do kaszy odsączone z oliwy, drobno pokrojone pomidory, pestki dyni oraz pokrojony w kosteczkę ser feta. Skropić odrobiną soku z cytryny, doprawić do smaku i udekorować świeżym szczypiorkiem.


Dietetyk kliniczny mgr Julia Pniok


_____________________________________________________________________________

Zalety jedzenia dorsza


      Dorsz zalicza się do drapieżnych ryb morskich. Rybę tę możemy spotkać w Morzu Bałtyckim, jednak najczęściej odławiany jest w rejonach arktycznych. W sprzedaży dostępny jest on przez cały rok. Najczęściej spotyka się gatunki dorsza atlantyckiego i jego trzy podgatunki, z których najpopularniejszy jest dorsz bałtycki. Poza tym spotykamy dorsza pacyficznego i arktycznego. Ryba ta najczęściej waży 2 kg i mierzy 30- 80 cm.


      Mięso z dorsza jest bogatym źródłem białka, które może stanowić alternatywę dla mięsa czerwonego i drobiu. Jest to ryba uniwersalna, jeśli chodzi o typ obróbki kulinarnej, a także zastosowania do potraw.

      Spożywając 100g filetu z dorsza dostarczamy naszemu organizmowi połowę dziennego zapotrzebowania organizmu na selen. Selen i białko zawarte rybie wzmacnia odporność. Stanowi on również bogate źródło witaminy B12, która chroni przed anemią.

      Zawarta w rybie witamina B6 odpowiada za metabolizm białka i węglowodanów. Poza tym wykazuje ona szereg właściwości zdrowotnych, takich jak: poprawa pracy serca i regulacja ciśnienia tętniczego krwi.

      Dorsz poprzez zawartość w swoim składzie witaminy A i E zapobiega powstawaniu zmarszczek. Jego spożywanie zalecane jest dla osób chorujących na hiperlipidemię, ponieważ zawiera on witaminę PP, która wykazuje właściwości obniżające poziom cholesterolu we krwi.

      Witamina B2 w nim zawarta poprawia stan i zdrowie skóry. Ponadto zawiera on sporo jodu, który reguluje działanie tarczycy i wytwarzanych przez nią hormonów wpływających na funkcjonowanie całego naszego organizmu. Zawarty w dorszu wapń, fosfor i witamina D wspomagają budowę kości.

      Najważniejszą zaletą dorsza jak i innych ryb jest wysoka zawartość kwasów omega 3. Kwasy te wspomagają prawidłowy rozwój dziecka zarówno ruchowy jak i umysłowy. U dorosłych wykazują właściwości poprawiające pamięć i zapobiegają powstawaniu chorób układu krążenia. Dodatkowo dorsz zawiera kwasy omega 6, które korzystnie wpływają na prace nerek i wątroby. Kwasy te przyśpieszają gojenie się ran, zapobiegają zakażeniom, obniżają poziom cholesterolu.

      Ciało dorsza składa się w 60% z tłuszczu, który służy do produkcji tranu. Stanowi on bogate źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych, witaminy D i A. Wykazuje on również działanie stymulujące odporność organizmu. Regularne spożywanie tranu może zapobiegać powstawaniu cukrzycy typu 2 oraz leczy dnę moczanową.

      Dorsz mino dużej zawartości tłuszczu jest jedną z najmniej kalorycznych ryb. W 100g dostarcza zaledwie 78 kcal. W swoim składzie zawiera on parwalbuminę, aminokwas z grupy do której należy jej pochodna cad c l - bardziej silny alergen, występujący przede wszystkim w mięsie dorsza. Dlatego osoby uczulone na ryby powinny omijać go szerokim łukiem. Zdarza się również, że ryba ta coraz częściej zarażona jest nicieniem. Jest to pasożyt, który może osiągać długość nawet do 4 cm. Jego larwy, które odkładają się m.in. w brzuchu ryby mogą wywołać u człowieka anisakiozę. Choroba objawia się silnymi bólami brzucha, nudnościami i wymiotami. Larwy giną w temperaturze powyżej 60 stopni Celsjusza, lub poniżej 20 stopni Celsjusza.

 

Dietetyk kliniczny mgr Kinga Kuśka